Woda przy narodzinach gwiazdy

Na podstawie najnowszych obserwacji teleskopem Herschela w gwiazdozbiorze Byka odkryto duże ilości pary wodnej w zimnym obłoku molekularnym, z którego lada chwila powstanie nowa gwiazda.

Kosmiczne Obserwatorium Herschela (ang. Herschel Space Observatory) jest teleskopem Europejskiej Agencji Kosmicznej, który został wyniesiony w przestrzeń kosmiczna wraz z satelitą Planck 14 maja 2009 roku. Obserwacje prowadzone są w zakresie promieniowania podczerwonego i submilimetrowego. Nazwa obserwatorium upamiętnia dwóch wielkich astronomów: Williama Herchela - odkrywcę promieniowania podczerwonego i jego siostrę Carolinę Herschel odkrywczynię wielu komet.

Obserwacje obłoku pyłu i gazu, który wkrótce zapadanie się tworząc gwiazdę podobną do naszego Słońca, pokazały, że w jego wnętrzu znajdują się ogromne ilości pary wodnej. Wody jest tak dużo, że wystarczyłaby na napełnienie ziemskich oceanów ponad 2000 razy.

Gwiazdy tworzą się wewnątrz zimnych, ciemnych obłoków gazu i pyłu. Woda, niezbędna do życia na Ziemi, została już wcześniej wykryta poza naszym Układem Słonecznym w postaci gazu i małych ziarenek lodu w pobliżu miejsca formowania się gwiazd oraz w dyskach protoplanetarnych.

Nowe obserwacje teleskopem Herschela zimnych jąder rodzących się gwiazd w gwiazdozbiorze Byka stanowią pierwsze odkrycie pary wodnej w obłoku molekularnym będącym w fazie tuż przed narodzinami nowych gwiazd. Jak twierdzi Paola Caselli z Uniwersytetu w Leeds w Wielkiej Brytanii "Do wyprodukowania takiej ilości pary, potrzeba wody i lodu, w ilości przekraczającej 3 miliony zamrożonych ziemskich oceanów. Przed ostatnim odkryciem zakładano, że cała woda jest zamrożona w ziarnach, gdyż była zbyt zimna, aby znajdować się w fazie gazowej. Otrzymane wyniki zmuszają nas do ponownego przeanalizowania zachodzących procesów chemicznych w tym regionie. Obserwacje wskazują również, że cząsteczki wody płyną w kierunku centrum obłoku, gdzie prawdopodobnie tworzy się nowa gwiazda, wskazując, że grawitacyjne zapadanie się obiektu dopiero się rozpoczęło.” Według naukowców, część pary wodnej wykrytej w gwiazdozbiorze Byka będzie brać udział w formowaniu się gwiazdy, ale reszta zostanie włączona do otaczającego ją dysku, stanowiąc „magazyn” dla potencjalnych nowych planet.