ESO

ESO celebruje 15-lecie Bardzo Dużego Teleskopu – jednego z najbardziej zaawansowanych instrumentów optycznych na świecie – i z tej okazji prezentuje nowe zdjęcie spektakularnego obszaru narodzin gwiazd. Fotografia ukazuje grube „plamy” pyłu rozmieszczone na tle świecącego na różowo gazu. Obiekt jest znany astronomom jako IC 2944. Ciemne obszary przypominają krople atramentu unoszące się na powierzchni koktajlu truskawkowego, ich kapryśne kształty zostały wyrzeźbione przez intensywne promieniowanie pochodzące od pobliskich, jasnych, młodych gwiazd.

Nowy obraz kosmicznych obłoków w konstelacji Oriona ukazuje coś, co wygląda jak ognista wstęga na niebie. Pomarańczowy kolor reprezentuje słabe światło pochodzące od ziaren chłodnego pyłu międzygwiazdowego, na falach o długościach zbyt dużych do dostrzeżenia przez ludzkie oko. Obserwacje zostały wykonane za pomocą użytkowanego przez ESO teleskopu APEX (Atacama Pathfinder Experiment) w Chile.

Astronomowie użyli Bardzo Dużego Teleskopu (należącego do ESO), a także radioteleskopów z całego świata, aby znaleźć i zbadać dziwaczną gwiezdną parę składającą się z najbardziej masywnej gwiazdy neutronowej odkrytej do tej pory, okrążającej białego karła. Ten nowy, dziwny układ podwójny pozwala na testy teorii grawitacji Einsteina – ogólnej teorii względności – w sposób, jaki nie był wcześniej dostępny. Jak dotąd nowe obserwacje idealnie zgadzają się z przewidywaniami teorii względności, natomiast są niezgodne z niektórymi alternatywnymi teoriami. Wyniki ukazały się 26 kwietnia 2013 r. w czasopiśmie Science.

Sieć radioteleskopów ALMA w rekordowym tempie zbadała galaktyki gwiazdotwórcze z wczesnego Wszechświata. Zespół naukowców ustalił dokładne położenie ponad 100 takich obiektów, potrzebując zaledwie po 2 minuty czasu obserwacyjnego na każdą z galaktyk. W ciągu kilku godzin podwojono całkowitą liczbę tego typu obserwacji uzyskanych do tej pory przez inne instrumenty submilimetrowe.

Około 35 milionów lat świetlnych od Ziemi, w gwiazdozbiorze Erydanu, znajduje się spiralna galaktyka NGC 1637. W 1999 roku spokojny widok tej galaktyki został wstrząśnięty przez pojawienie się bardzo jasnej galaktyki. Astronomowie badający pozostałości po tej eksplozji za pomocą należącego do ESO Bardzo Dużego Teleskopu w Obserwatorium Paranal w Chile dostarczyli nam fantastycznego widoku tej względnie bliskiej galaktyki.

14 marca 2013 roku Jego Wysokość Książę Danii, w towarzystwie swojej żony Jej Wysokości Księżnej, odwiedzili Obserwatorium ESO Paranal, w ramach oficjalnej wizyty w Chile. Zostali zabrani na wycieczkę po wiodących światowych urządzeniach astronomicznych w Paranal przez Dyrektora Generalnego ESO, Tima de Zeeuwa.

Obserwacje wykonane za pomocą Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) pokazują, że najgwałtowniejsze wybuchy narodzin gwiazd w kosmosie miały miejsce znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono. Wyniki opublikowano w serii artykułów, które ukażą się 14 marca 2013 r. w „Nature” oraz w „Astrophysical Journal”. Badania są najnowszym przykładem odkryć pochodzących z nowego międzynarodowego obserwatorium ALMA, które dzisiaj zostało uroczyście otwarte.

Dzisiaj w odległej części Andów Chilijskich, podczas oficjalnej ceremonii, otwarto Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA). Wydarzenie to oznacza ukończenie wszystkich głównych systemów gigantycznego teleskopu i formalne przejście z fazy budowy projektu do w pełni rozwiniętego obserwatorium. ALMA jest partnerstwem pomiędzy Europą, Ameryką Północną i Azją Wschodnią, we współpracy z Chile.

Po prawie dekadzie starannych obserwacji międzynarodowy zespół astronomów, z bardzo dużym udziałem Polaków, zmierzył dystans do sąsiedniej galaktyki, Wielkiego Obłoku Magellana, dokładniej niż to było czynione do tej pory. Nowe pomiary polepszają także naszą wiedzę o tempie rozszerzania się Wszechświata – stałej Hubble’a – i są kluczowym krokiem w kierunku zrozumienia natury tajemniczej ciemnej energii, która wywołuje przyspieszanie ekspansji Wszechświata. Zespół użył teleskopów z Obserwatorium ESO La Silla w Chile, a także innych instrumentów na całym świecie. Wyniki ukażą się 7 marca 2013 r. w czasopiśmie Nature.

Astronomowie korzystający z należącego do ESO Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) wykonali bezpośrednie obserwacje obiektu, który wydaje się być właśnie powstającą planetą, ciągle jeszcze ukrytą w grubym dysku gazu i pyłu. Jeśli zostanie to potwierdzone, uzyskamy znaczną poprawę zrozumienia w jaki sposób powstają planety, a astronomowie będą mogli przetestować aktualne teorie na ten temat.

Najnowsze zdjęcie z należącego do ESO teleskopu VISTA ukazuje niebieski krajobraz świecących obłoków gazu i wąsów pyłu otaczających gorące, młode gwiazdy. Ta podczerwona fotografia odkrywa w zaskakującym nowym świetle gwiezdny żłobek znany jako NGC 6357. Została wykonana w ramach przeglądu VISTA, który obecnie skanuje Drogę Mleczną w celu wykonania mapy struktury naszej galaktyki i wyjaśnienia w jaki sposób powstała.

Nowe, bardzo dokładne obserwacje za pomocą należącego do ESO Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) dotyczą pozostałości po supernowej sprzed tysiąca lat i ujawniają wskazówki na temat pochodzenia promieniowania kosmicznego. Po raz pierwszy obserwacje sugerują występowanie szybko poruszających się cząstek w pozostałości po supernowej, które mogły być prekursorami promieniowania kosmicznego. Wyniki ukazały się 14 lutego 2013 roku w czasopiśmie „Science”.

Zdjęcie z instrumentu Wide Field Imager, pracującego na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium ESO La Silla w Chile, pokazuje jasną gromadę gwiazd NGC 6520 i jej sąsiada, dziwny ciemny obłok Barnard 86 w kształcie gekona. Ta kosmiczna para widoczna jest na tle milionów świecących gwiazd z najjaśniejszej części Drogi Mlecznej – obszaru tak gęstego w gwiazdy, że na całym zdjęciu prawie nie widać ciemnego kawałka nieba.

Nowe zdjęcie z ESO pokazuje fragment obłoku pyłu i świecącego gazu nazwany Mgławicą Mewa (Seagull). Delikatne czerwone obłoki tworzą fragment „skrzydeł” niebieskiego ptaka. Zdjęcie ukazuje intrygującą mieszankę obłoków ciemnych i świecących na czerwono, rozmieszczonych pomiędzy jasnymi gwiazdami. To najnowsze zdjęcie zostało wykonane instrumentem Wide Field Imager na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium ESO La Silla w Chile.